Na Starym Mieście Rodos jest sporo zamkniętych budynków, do których można wejść jedynie okazjonalnie np. w czasie organizowanych corocznie Dni Otwartych. Są też takie budynki, które powoli otwierają się dla szerszej publiczności i są dostępne za darmo. Jednym z takich miejsc jest Dom Djem, zwany też Dom Cem (gr. Οικία Τζέμ).
Historia Domu Djem
Budynek zawdzięcza swoją sławę księciu Djem, który znalazł tu schronienie, uciekając przed prześladowaniami przez swojego przyrodniego brata, Sułtana Bajazyda II. Djem był trzecim synem sułtana Mehmeda II Zdobywcy i pretendentem do tronu Imperium Osmańskiego.
W 1482 roku książę Djem znalazł się na Rodos, gdzie został uroczyście powitany w dniu 20 lipca 1482 roku. Jego przybycie i pobyt został szczegółowo opisany w pracach wicekanclerza Zakonu, Gulielmusa Caoursina. Książę przybył do portu na okręcie flagowym Rycerzy, a następnie wsiadł na mniejszą łódź i wysiadł z niej na przystani przed Bramą Morską, przy dźwiękach muzyki. Dosiadł konia i wraz ze swoją świtą spotkał się z Wielkim Mistrzem i urzędnikami Zakonu przed kościołem św. Sebastiana. Razem docierają na Ulicę Rycerską i do Domu Języka Francuskiego, którego część została przeznaczona na zakwaterowanie dla księcia Djem i jego świty. Przebywał on tutaj przez kilka kolejnych miesięcy.
Dom Djem odbudowa
Dom Djem jest budynkiem rycerstwa. Został zbudowany przez wielkich mistrzów zakonu joannitów: d’Amboise i Carretto, przy wsparciu finansowym króla Francji Ludwika XV. Budynek postawiono na miejscu wcześniejszego zakwaterowania osmańskiego księcia Djem.
Obecny budynek zbudowano około 1514 roku i odrestaurowano podczas okupacji włoskiej. Jednak pogorszenie jego stanu faktycznego, spowodowanego częściowo niewłaściwymi praktykami odbudowy w przeszłości, doprowadziło do interwencji służb archeologicznych. W ten sposób rozpoczęto wieloletnią rekonstrukcję, którą zakończono w 2010 roku. Kosztowała ona około 700 000 euro.
Dom Djem obecnie
Podczas prac wyszły na jaw cenne dane na temat historii budynku. Obecnie w części budynku znajduje się archiwum fotografii i rysunków Służby Archeologicznej. Odkryto też sekcje w parterze budynku, które rzucają światło na historię Starego Miasta. W latach 2003 – 2008 przeprowadzono przez Eforat Starożytności Bizantyjskich prace mające na celu odsłonięcie pod podłogą odcinka drogi rzymskiej. Teraz szklane panele osadzone w podłodze tej średniowiecznej budowli odsłaniają kolumny, które kiedyś stały wzdłuż jednej z głównych rzymskich ulic Rodos. Niestety, znaleziska zbyt słabo opisano, aby mogły dłużej przykłuć uwagę większości zwiedzających. Obecnie podziwiać można też drzwi wejściowe do domostwa z inskrypcją na portyku, która datuje to miejsce na lata 1510 – 1515.
Dom Djem otwarto dla szerszej publiczności dnia 22 lipca 2024 roku. Właściwie otwarto jedynie część budynku, będącego „filią” Oberży Języka Francuskiego. Zwiedzać można go bezpłatnie w niedziele, w godzinach od 12:30 do 15:00. Zobacz aktualny harmonogram wejść do zabytków.
Źródła: plansze na wystawie w Domu Djem; Το αρχαιολογικό έργο στα νησιά του αιγαίου, τόμος Γ.
