|
Litera
|
Nazwa grecka
|
Wymowa grecka
|
Wymowa polska
|
|
Αα
|
άλφα
|
alfa
|
a
|
|
Β β
|
βήτα
|
wita
|
w
|
|
Γ γ
|
γάμμα
|
ghama
|
gh
j
|
|
Δ δ
|
δέλτα
|
dhelta
|
dh
|
|
Ε ε
|
έψιλον
|
epsilon
|
e
|
|
Ζ ζ
|
ζήτα
|
zita
|
z
|
|
Η η
|
ήτα
|
ita
|
i
|
|
Θ θ
|
θήτα
|
thita
|
th
|
|
Ι ι
|
γιώτα
|
jota
|
i, j
|
|
Κ κ
|
κάπα
|
kapa
|
k
|
|
Λ λ
|
λάμδα
|
lamdha
|
l
|
|
Μ μ
|
μί
|
mi
|
m
|
|
Ν ν
|
νί
|
ni
|
n
|
|
Ξ ξ
|
ξί
|
ksi
|
ks
|
|
Ο ο
|
όμικρον
|
omikron
|
o
|
|
Π π
|
πί
|
pi
|
p
|
|
Ρ ρ
|
ρό
|
ro
|
r
|
|
Σ σ ς
|
σίγμα
|
sighma
|
s
z
|
|
Τ τ
|
ταύ
|
taf
|
t
|
|
Υ υ
|
ύψιλον
|
ipsilon
|
i
|
|
Φ φ
|
φί
|
fi
|
f
|
|
Χ χ
|
χί
|
chi
|
ch
|
|
Ψ ψ
|
ψί
|
psi
|
ps
|
|
Ω ω
|
ωμέγα
|
omegha
|
o
|
Oprócz pojedynczych znaków mamy połączenia dwuznakowe, zarówno samogłoskowe, jak i spółgłoskowe.
|
Połączenia samogłoskowe
|
Połączenia spółgłoskowe
|
||
|
Dwuznak
|
Wymowa
|
Dwuznak
|
Wymowa
|
|
αι
|
e
|
γγ
|
ng,
ngh |
|
αυ
|
aw,
af |
γκ
|
g, ng
|
|
ει
|
i
|
μπ
|
b, mb
|
|
ευ
|
ew,
ef |
ντ
|
d,
nd |
|
οι
|
i
|
τσ
|
c
|
|
ου
|
u
|
τζ
|
dz
|
Uwagi dotyczące wymowy:
Znak diarezy (ϊ)czyli dwie kropeczki nad drugą z połączeń literowych oznacza, że litery te czytamy osobno.
Każde połączenie dwóch, takich samych spółgłosek νν, μμ, σς, ρρ, czytamy jako jedną literę
(wyjątek połączenie γγ = ng).
Akcent w języku nowogreckim jest obowiązkowy. Zwykle pada on na jedna z trzech ostatnich sylab w wyrazie. Wyrazy jednosylabowe nie są akcentowane, za wyjątkiem όχι – nie, πόυ; – gdzie, πώς; – jak, ή– lub.
Akcent ma duże znaczenie, gdyż nieprawidłowe akcentowanie może prowadzić do nieporozumień komunikacyjnych, gdyż ten sam wyraz inaczej akcentowany ma odmienne znaczenie np. καλός (dobry) – κάλος (odcisk).
Znak akcentu (΄) stawia się nad samogłoską sylaby akcentowanej. W przypadku połączeń samogłosek akcent stawia się na drugiej literze (αί, εί, οί).W przypadku akcentowania pierwszej z dwóch liter połaczeń (άι, όι) litery te czyta się osobno.
Jak się przywitać lub pożegnać?
|
Zwrot po polsku
|
Zwrot po grecku
|
Wymowa
|
Uwagi
|
|
Dzień dobry
|
Kαλημέρα
|
kalimera
|
Można mówić przez cały dzień, zarówno na powitanie, jak
też na pożegnanie. Wówczas będzie znaczyło Dobrego dnia! |
|
Dobrego dnia w południe
|
Kαλό μεσημέρι
|
kalo mesimeri
|
W samo południe
|
|
Dobrego popołudnia
|
Kαλό απόγευμα
|
kalo apojewma
|
Teoretycznie mówimy po 12, jednak w praktyce po 14:00 lub
później |
|
Dobry wieczór
|
Kαλησπέρα
|
kalispera
|
Na powitanie wieczorową porą Generalnie po godz. 18:00
|
|
Dobry wieczór
|
Kαλό βράδυ
|
kalo wradi
|
Na pożegnanie wieczorem Dla Greków oznacza to rzeczywiście
wieczór np. po 20:00 |
|
Dobranoc
|
Kαλή νύχτα
|
kali nichta
|
Bez komentarza 😉
|
|
Witam
|
Γεια σας
|
ja sas
|
Gdy mówimy do osoby mniej znanej, takiej którą darzymy
szacunkiem, dużo starszej lub gdy osób jest więcej niż jedna |
|
Cześć
|
Γεια σου
Γεια
|
ja su
ja
|
„Ja su” mówimy do rówieśnika lub do pojednczej osoby,
takiej, którą znamy. W skrócie używamy zwrotu, „ja”. |
|
Witam
|
Χαίρετε
|
hierete
|
W znaczeniu „cieszę się, że cię widzę”
|
|
Na razie
|
Τα λέμε
Θα τα πούμε
|
ta leme
tha ta pume
|
|
|
Buziaki
|
Φιλάκια
|
filakia
|
|
|
Dobrego tygodnia
|
Kαλή εβδομάδα
|
kali ewdomada
|
Życzenia dobrego tygodnia.
|
|
Dobrego miesiąca
|
Καλό μήνα
|
kalo mina
|
Życzymy na początku każdego miesiąca.
|
Liczebniki
1 jeden-ένα (ena)
2 dwa-δύο (dio)
3 trzy-τρία (tria)
4 cztery-τέσσερα (tesera)
5 pięć-πέντε (pende)
6 sześć-έξι (eksi)
7 siedem –επτά (epta)
8 osiem-οκτώ (okto)
9 dziewięć-εννέα (enea)
10 dziesięć-δέκα (deka)
11 jedenaście-ένδεκα (endeka)
12 dwanaście-δώδεκα (dodeka)
13 trzynaście-δεκατρία (dekatria)
14 czternaście-δεκατέσσερα (dekatesera)
15 piętnaście-δεκαπέντε (dekapende)
16 szesnaście-δεκαέξι (dekaeksi)
17 siedemnaście-δεκαεπτά (dekaepta)
18 osiemnaście-δεκαοχτώ (dekaochto)
19 dziewiętnaście-δεκαεννέα (dekaenea)
20 dwadzieścia-είκοσι (ikosi)
21 dwadzieścia jeden -είκοσι ένα (ikosi ena)
30 trzydzieści- τριάντα (trianda)
40 czterdzieści-σαράντα (saranda)
50 pięćdziesiąt-πενήντα (peninda)
60 sześćdziesiąt- εξήντα (eksinda)
70 siedemdziesiąt-εβδομήντα (ewdominda)
80 osiemdziesiąt-ογδόντα (ogdonda)
90 dziewięćdziesiąt –ενενήντα (eneninda)
100 sto-εκατό (ekato)
200 dwieście-διακόσια (diakosia)
1000 tysiąc-χίλια (chilia)
2000 dwa tysiące-δύο χιλιάδες (dio chiliades)
5000 pięć tysięcy-πέντε χιλιάδες (pende chiliades)
10000 dziesięć tysięcy –δέκα χιλιάδες (deka chiliades)
1000000 milion– ένα εκατομμύριο (ena ekatomirio)
Dni tygodnia
Poniedziałek-Δευτέρα (dewtera)
Wtorek-Τρίτη (triti)
Środa-Τετάρτη (tetarti)
Czwartek-Πέμπτη (pempti)
Piątek-Παρασκευή (paraskewi)
Sobota -Σάββατο (sawato)
Niedziela-Κυριακή (kiriaki)
Miesiące
Styczeń-Ιανουάριος (ianuarios)
Luty-Φεβρουάριος (fewruarios)
Marzec-Μάρτιος (martios)
Kwiecień-Απρίλιος (aprilios)
Maj-Μάιος (maios)
Czerwiec-Ιούνιος (iunios)
Lipiec-Ιούλιος (iulios)
Sierpień-Αύγουστος (awgustos)
Wrzesień-Σεπτέμβριος (septemwrios)
Październik-Οκτώβριος (oktowrios)
Listopad-Νοέμβριος (noemwrios)
Grudzień-Δεκέμβριος (dekemwrios)
Podstawowe zwroty
Proszę – παρακαλώ (parakalo)
Dziękuję – ευχαριστώ (efharisto)
Przepraszam – συγνώμη (signomi)
Smacznego – καλή όρεξη (kali oreksi)
W porządku – εντάξει (endaksi)
Nawzajem-επίσης (episis)
Na zdrowie – γεια σου (ja su)
Pomocy!- Βοήθεια! (woithia)
Tak – ναι (ne)
Nie – όχι (ohi)
Nie rozumiem- δεν καταλαβαίνω (den katalaweno)
Nie wiem – δεν ξέρω (den ksero)
Pytania i odpowiedzi
Gdzie jest…? – που είναι…; (pu ine..?)
apteka– φαρμακείο (farmakijo)
kiosk – περίπτερο (periptero)
poczta– ταχυδρομείο (tachidromijo)
bank – τράπεζα (trapeza)
bankomat -ATM (ej-ti-em)
piekarnia – φούρνος (furnos)
targ –λαική (laiki)
Co to jest…? – τι είναι αυτό…; (ti ine afto…?)
Która jest godzina? – τι ώρα είναι; (ti ora ine?)
Słucham? -τι είπατε; (ti ipate?)
Co? –τι; (ti?)
Jak się czujesz? – πως είσαι; (pos ise?)
dobrze, dziękuję – καλά, ευχαριστώ (kala, efharisto)
nie mówię po grecku – δεν μιλάω ελληνικά (den milao ellinika)
mam na imię…-με λένε… (me lene…)
mam … lat – είμαι … χρόνων (ime … hronon)
Skąd pochodzisz? – από πού είσαι; (apo pu ise?)
Jestem z Polski – είμαι από την Πολωνία (ime apo tin polonia)
NAPISY
Otwarte – ΑΝΟΙΧΤΟ (anichto)
Zamknięte – ΚΛΕΙΣΤΟ (klisto)
Zakaz –ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ (apaghorwete)
Uwaga –ΠΡΟΣΟΧΗ (prosohi)
Wejście-ΕΙΣΟΔΟΣ (isodos)
Wyjście-ΕΞΟΔΟΣ (eksodos)
Pokoje do wynajęcia – ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ ΔΟΜΑΤΙΑ (enikiazomena domatia)
Toaleta – ΤΟΥΑΛΕΤΑ (tualeta)
Apteka –ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ (farmakijo)
Przerwa – ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ (dialima)
Chodźmy napić się kawy… jaką zamówisz?
słodka z mlekiem – γλυκό με γάλα (gliko me gala)
słodka bez mleka – γλυκό χωρίς γάλα (gliko horis gala)
półsłodka – μέτριο (metrio)
bez cukru – σκέτο (sketo)
Słownictwo kulinarne przydatne w tawernie lub sklepie znajdziecie w słowniczku kulinarnym
