Na malowniczym Starym Mieście Rodos, niedaleko Placu Męczenników Żydowskich (gr. Πλατεία Εβραίων Μαρτύρων), wznosi się imponujący Zajazd św. Katarzyny (gr. Ξενώνας Αγίας Αικατερίνης). Budynek wyróżnia się strategicznym usytuowaniem. Jego bryła, wysunięta na oś głównej ulicy, jest widoczna ze wszystkich stron już z daleka.
Architektoniczny skarb
Zajazd św. Katarzyny zbudowano w latach 1391-92 pod rządami wielkiego mistrza Heredii przez Włocha Domenico d’Allemagna, admirała Zakonu Rycerzy św. Jana. Statut fundacyjny z 1391 r. opisuje, że budynek powstał w Burgu Rodos, nieopodal murów miejskich przy bramie prowadzonej na molo, znanej od 1465 r. jako Brama Świętej Katarzyny.
Miejsce to przeznaczono wyłącznie dla wybitnych gości Zakonu. Już w latach 1394-1395 pensjonat funkcjonował jako luksusowy ośrodek. Podróżnik Niccole de Martoni opisywał go jako „piękny i okazały, z wieloma pięknymi pokojami i dobrymi łóżkami”.
Zniszczenia i odbudowa zajazdu św. Katarzyny
Budynek doznał poważnych zniszczeń podczas oblężenia w 1480 r. i trzęsienia ziemi w 1481 r. Jego odbudowę ukończył Costanzo Operti w 1516 r. za czasów wielkiego mistrza Fabrizio del Carretto, którego herb przetrwał do dziś na zachodniej fasadzie. Podczas bombardowań alianckich w 1944 r. wschodnia część hostelu uległa zawaleniu, podobnie jak wiele innych budynków w sercu dzielnicy żydowskiej. W latach po zniszczeniach wojennych ocalała część budynku stała w opłakanym stanie w opuszczonej dzielnicy. Zrujnowany budynek zamieszkiwali biedni osadnicy i imigranci w trudnych warunkach aż do 1986 roku.
Zajazd św. Katarzyny dziś
Dzięki renowacji przeprowadzonej przez greckie Ministerstwo Kultury budynek został w pełni odrestaurowany w latach 1986-96. Projekt zyskał uznanie i został nagrodzony prestiżową europejską nagrodą Europa Nostra.
Obecnie Zajazd św. Katarzyny funkcjonuje jako muzeum. Zwiedzający mogą zobaczyć powierzchnie wystawowe prezentujące prace restauratorskie, rekonstrukcję rycerskiej sypialni oraz starożytne eksponaty znalezione w okolicy. Na uwagę zasługują również chochlaki, czyli kamienne posadzki z czarnych i białych otoczaków.
Informacje praktyczne
Miejsce pozostaje otwarte dla turystów kilka godzin w niedziele, w sezonie letnim. Wstęp jest bezpłatny. Aktualne informacje na stronie Zwiedzanie zabytków – godziny pracy i ceny wstępu. Zajazd jest niedostępny dla osób z niepełnosprawnością ruchową, gdyż ekspozycja znajduje się na piętrze, na które trzeba wejść po historycznych schodach.
