Bezpośrednim powodem tego wpisu jest zbliżający się po raz trzeci Rhodes Street Food Festival. Jest to impreza cykliczna, organizowana na Wyspie Rodos, na której tematem przewodnim jest uliczne jedzenie oraz grecki fast food. Festiwal ten potrwa trzy dni i oprócz jedzenia, oczekiwać należy rozrywki, w postaci tańców, występów i muzyki. Wróćmy jednak do tematu podstawowego, czyli do greckiego jedzenia typu street food lub fast food. Wiadomo, że kuchnia ewoluuje i obecnie oprócz tradycyjnej kuchni greckiej, spotkać można w Grecji kuchnię europejską oraz coraz powszechniejszy fast food. Nie należy więc zamykać oczu i udawać, że tego nie ma. Nie będę jednak rozpisywać się o pizzach czy hamburgerach, które też są obecne w Grecji, lecz napiszę o jedzeniu ulicznym, charakterystycznym dla Grecji.
Fast Food w Grecji
Restauracje typu Fast Food są obecne w Grecji, ale nie tak popularne, jak na zachodzie. Grecki Mc Donalds, czy KFC różni się pod względem dostępnego menu, gdyż można dostać kanapki o lokalnych smakach oraz sałatki. Kolejnym lokalem typu fast food jest Goody’s, założony w Salonikach w 1975 roku przez Joanisa Dionisiadisa. W 2014 roku Goody’s się zmieniło nazwę na Goody’s Burger House, zmieniając równocześnie wystrój restauracji oraz menu. Dzisiaj można tam zamówić oprócz hamburgerów, kilka rodzajów sałatek, dania z makaronu, kanapki i słodycze. Można do posiłku zamówić nawet piwo.
Kolejnym lokalem typu fast food, jednak bardziej w greckim stylu są lokale typu Gregory’s Mikrogevmata, czy Everest. W pierwszym z nich można zakupić głównie wyroby piekarnicze, drugi prowadzi ogólnie dania fast food: pizzę, kanapki, wyroby piekarnicze, sałatki, a także napoje, w tym kawę.
Wyroby piekarnicze
Grecki fast food zawiera wiele różnego rodzaju „ciast” słodkich lub słonych, które można jeść w biegu. Istnieje wiele piekarni, cukierni i innych małych sklepików, w których od samego rana można zakupić ciepłe spanakopitakia, tyropitakia, loukanopitakia i inne pitakia, które można zjeść w drodze do pracy lub zabrać ze sobą. W punktach tych można zakupić również bougatsę na słodko lub pinirli, bułeczkę wypełnioną najczęściej serem i boczkiem.
Punkty te sprzedają świeże wyroby do godzin południowych, tak więc możesz się cieszyć ich świeżością zarówno rano, jak i też w porze południowego posiłku. Wchodząc tam po godzinie 13 – tej, ryzykujesz, że o ile coś jeszcze zostało, to może być już niezbyt świeże.
Szybki street food, czyli tosty i kanapki
Chcąc zakupić jedzenie uliczne, można odwiedzić lokalne „τοστάδικο”, które zazwyczaj oferuje zindywidualizowany tost. Nie ma on wiele wspólnego z amerykańskimi tostami. Tutaj dostaniemy bagietkę, która po wypełnieniu dodatkami zostaje zapieczona w tosterze. To, co zapakujemy do środka, zależy od naszej inwencji lub upodobania. Można wybierać z gotowego menu lub zażyczyć sobie to, na co mamy ochotę. Za każdy dodatek płaci się dodatkowo, tak więc ostateczna cena kanapki zależy od naszego łakomstwa. Taką ciepłą, zapieczoną kanapkę można zabrać ze sobą, jedząc po drodze.
Drugim, podobnym rodzajem szybkiego jedzenia są kanapki, zwane tutaj σάντουιτς. To również podłużne bułki z wypełnieniem, ale bez zapiekania. Często są już gotowe i owinięte folią lub zapakowane w papier. Wybór jest ograniczony do gotowych, przygotowanych już kanapek. Niekiedy jest możliwość zamówienia własnej kanapki, tak jest w naszym miejscowym sklepiku. Można tam dostać nawet kanapkę z frytkami i nikogo to nie dziwi. To często zamawiana bułka przez miejscową młodzież z pobliskiej szkoły.
Souvlaki i pita gyros – najpopularniejszy grecki street food
Każdy, kto odwiedził Grecję, chociaż raz spróbował słynnego souvlaki, souvlaki me pita lub pita gyros. I nic dziwnego, bo souvlaki (σουβλάκι) i gyros (γύρος) to najstarszy i najbardziej popularny grecki street food. Można z nim zasiąść na ławce, a nawet na krawężniku i zjeść prosto z papierka. Gyros można zjeść też w tawernie, ale wtedy dostaniemy go na talerzu z frytkami lub smażonymi ziemniakami, chlebem pita, sosem tzatziki i z sałatką. Nazywa się on merida (μερίδα). Trzeba uważać podczas zamawiania, o co się prosi, gdyż w zależności od miejsca, miasta, restauracji, a nawet kelnera, możemy otrzymać różne rzeczy.
Souvlaki to kawałki mięsa najczęściej wieprzowego, nabite na patyczek do szaszłyków i opieczone na ruszcie. W Atenach na takie souvlaki na patyku mówią kalamaki (καλαμάκι),
jednak nie dotyczy to Rodos. Tutaj souvlaki to mięso opieczone na ruszcie, zarówno w postaci kawałków wieprzowego mięsa, jak i też długiego płata piersi z kurczaka. Zarówno souvlaki z kurczaka, jak i te wieprzowe dostaniecie z pieczywem i kawałkiem cytryny.
Souvlaki me pita to opieczone na grillu souvlaki, które trafiają do wnętrza chlebka pita wraz z pomidorami, cebulą, sosem tzatziki i frytkami. Jednak uwaga, gdyż niekiedy zamawiając souvlaki me pita, możesz dostać gyros z pitą, czyli kawałki ciętego, opiekanego na pionowym grillu mięsa, w picie z dodatkami.
Zamawiając mięso w picie, możemy określić, czy chcemy z wszystkimi dodatkami, czyli souvlaki ap ola, albo wybrać dodatki. Zarówno souvlaki, jak i gyros można zjeść na miejscu, po drodze, jak też zabrać na zapakowane na wynos. I to, oprócz niskiej ceny decyduje o tym, że jest to najpopularniejszy grecki posiłek, typu fast food 🙂
