Czy wiecie, że na wyspie Symi znajduje się dziewięć różnych kościołów noszących imię Archanioła. Największym i najwspanialszym jest klasztor Michała Archanioła Panormitis, zbudowany na skraju zatoki Panormos, od której wziął swoją nazwę. Jest to również najważniejszy zabytek religijny wyspy. Z Gialos można dotrzeć do Panormitis łodzią, ale także drogą lądową. Kiedy już tam dotrzemy to oprócz odwiedzenia kościoła z cudownym wizerunkiem, warto odwiedzić muzeum kościelne.
Muzeum kościelne w Panormitis
W muzeum kościelnym Klasztoru Panormitis zwiedzający będzie podziwiać bogatą kolekcję relikwii należących do klasztoru. Wśród nich przechowywane i eksponowane są liczne rękopisy liturgiczne z barwną dekoracją artystyczną, przenośne ikony. Nie brakuje też drogocennych naczyń sakralnych, haftowanych złotem szat, srebrnych ozdób oraz mnóstwa cennych wotów.
Muzeum Kościelne Klasztoru zostało założone w 1987 roku przez błogosławionego Opata Archimandrytę Gabriela Margaritisa. Muzeum postawiło sobie za główny cel zachowanie posiadanych zabytków, które są teraz dostępne dla pielgrzymów i zwiedzających. Cena wejścia do muzeum to zaledwie 1,50€ (wrzesień 2022), jednak niektórym wydaje się to za dużo i sama widziałam, że rezygnowali z jego odwiedzenia. Całkiem niesłusznie. W kilku salach muzealnych zgromadzono wiele cennych pamiątek, które warto zobaczyć na własne oczy. Poniżej przedstawię kilka z nich, ale nie za dużo, tak by pozostawić niedosyt i zachęcić was do odwiedzenia tego miejsca.
Muzeum kościelne – Sala pierwsza
Po wejściu do muzeum, w pierwszej Sali po prawej stronie znajdują się łodzie i butelki, które wierni z całego świata wysyłają drogą morską do ukochanego Michała Archanioła. Te ofiary i pełne czci błagania do Archanioła wyławiane są następnie z zatoki Panormitis i znajdują swoje miejsce w sali muzealnej. W Sali tej znajdziemy również zabalsamowane płazy, krokodyle itp. które zostały ofiarowane klasztorowi w ubiegłym wieku przez diasporę z Afryki.
Sala druga
W drugiej sali, we wnętrzu ogromnego mebla z początku ubiegłego wieku, znajdziemy dziesiątki naczyń wykonanych w Marsylii w 1930 roku. Zostały one opatrzone pieczęcią Panormitis. Ściany zdobią wielkoformatowe malowidła w stylu renesansowym z motywami z życia i męki Chrystusa, dzieła Nikolaosa Karakatsanisa, a także ikona Chrystusa jako „Życiodawcy” w stylu bizantyjskim, dzieło autentyczne wielkiego Fotiosa Kontoglou.
Sala trzecia Muzeum kościelnego
Pośrodku trzeciej sali dominuje niewielki, rzeźbiony w drewnie baldachim epitafijny z XVIII wieku. Na obwodzie znajdują się obrazy Męki Pańskiej. Epitafium takie używane jest podczas litanii w Wielki Piątek.
Wokół znajdują się przedmioty, będące rzadkimi darami od wierzących np. tubylców z Afryki. Do takich należą m.in. długie kły słoniowe, bogato rzeźbione, ręcznie robione autentyczne chińskie talerze, jako prezenty od żeglarzy i wiele mieczy, z których najstarsze pochodzą z bitwy z 1821 r.
Dalej znajdują się wyłącznie obiekty kościelne, głównie szaty liturgiczne, stare rękopisy, ale także tablica litograficzna. W tej samej przestrzeni zachował się również duży zegar z wahadłem i mechanizmem naciągowym, pochodzący z 1896 r., pochodzący z Aleksandrii w Egipcie. Został podarowany klasztorowi przez Chrysochou, pochodzącego z Symi.
Sala czwarta i piąta
W ostatnich dwóch salach muzealnych znajdziecie najstarsze relikwie Klasztoru. Znajdziemy tam stare przenośne ikony, rękopisy kościelne, posrebrzane Ewangelie, srebrzone krzyże konsekracyjne, kielichy, kapłańskie mitry, laski pasterskie i wiele innych. Większość eksponatów pochodzi z XVII wieku.
Wielką wartość historyczną ma również odręcznie pisany list z 1830 r., z podpisem pierwszego gubernatora współczesnej Grecji, Ioannou Kapodistriasa i adresowany do mnichów z Panormitis. W tej samej gablocie znajduje się oprawiony w skórę Rejestr gminy Symi z 1712 roku. Rejestrowano w nim populację wyspy z podziałem na rodziny i parafie. Ciekawym eksponatem jest księga rachunkowa, w której szczegółowo przedstawiono wydatki poniesione przez Klasztor na utrzymanie Szkoły Powszechnej w latach 1799-1820.
Niezwykłą pamiątką artystyczną jest też dar konsula rosyjskiego w Konstantynopolu Zachariasza Zacharowa dla ówczesnego opata Ierotheosa Fotiadisa. Był on wówczas przez pewien czas nauczycielem jego syna. W ramach podziękowania podarował mu on duże (1,20 × 1,80) wyszywane złotem epitafium, które zostało wykonane w 1852 roku.
Wyjątkowy jest również krzyż z dwoma srebrnymi skrzydłami, który znajduje się w gablocie w tej samej sali. Wykonano go w warsztacie Chrysochou na Symi w 1845 roku. Po jednej stronie krzyża znajdują się płaskorzeźba Ukrzyżowanie, a po drugiej Zmartwychwstanie. Ważna jest również ikona dziesięciu Męczenników Krety, która pochodzi z XVII wieku (1667-1673).
Jeżeli zainteresowałam was tematem, to zapraszam do poszerzenia wiedzy o przeczytanie wpisu o klasztorze Panormitis oraz o wyspie Symi. Gdy zaś dotrzecie do klasztoru, to nie zapomnijcie odwiedzić jego Muzeum kościelnego. Wizyta w nim będzie kropką nad „i” pobytu na wyspie i okazją do zobaczenia wielu unikatowych eksponatów.
