Wychodzę z założenia, że będąc w jakimś nowym miejscu, należy próbować nowych rzeczy. Dotyczy to również, a może przede wszystkim kuchni. I nie chodzi mi tutaj o grecki fast food, typu souvlakia czy gyros me pita, lecz o jedzenie dla smakoszy, czyli tradycyjną kuchnię rodyjską.
Potrawy tradycyjne na Rodos
W poście dotyczącym kuchni rodyjskiej, naświetliłam pokrótce, jakie są jej charakterystyczne elementy. Wiadomo powszechnie, że to całość decyduje o smaku, a produkty to tylko część składowa dania, dlatego też poniżej przedstawię propozycje potraw, które są charakterystyczne dla tego regionu i zarazem warte spróbowania.Podaję poniżej dwadzieścia pięć propozycji różnych,, tradycyjnych potraw, w kolejności alfabetycznej. Nazwy potraw napisane są po grecku, aby łatwiej można było znaleźć je w karcie (chociaż w wielu małych, wiejskich tawernach kart nie ma) oraz zapisane fonetycznie w nawiasie, by można było je zamówić.
Lista potraw tradycyjnych
- Αβρανιές (Avranies) dzikie szparagi gotowane z oliwą i cebulą oraz skropione sokiem z cytryny
- Αρνί γεμιστό του Πάσχα (Arni jemisto), czyli nadziewany baranek wielkanocny. Jest to pieczone jagnię, nadziewane ryżem z orzeszkami pinii, rodzynkami, goździkami i cynamonem, podawane z pieczonymi ziemniakami.
- Γεμιστά (ντομάτες, κολοκυθάκια, πιπεριές και μελιτζάνες) czyli faszerowane warzywa (pomidory, cukinia, papryka, bakłażan)
- Γιαχνί (Jachni) Mięso duszone z ziemniakami, oliwą, pomidorami, cebulą, czosnkiem i winem. Tradycyjny przepis pochodzi z wioski Kalithies (Καλυθιές) i podawane jest głównie na weselach.
- Καραβόλοι γιαχνιστοί (Karavoli jachnisti) czyli gulasz ze ślimaków, z dodatkiem cebuli, pomidorów z oliwą i przyprawami (liściem laurowym, pieprzem i kuminem)
- Κατσίκι στιφάδο (Katsiki stifado) czyli gulasz z kozich żeberek z ryżem. Tradycyjny przepis, pochodzący z wioski Psinthos (Ψίνθος).
- Κεφαλόποδα της Λαμπρής (Kefalopoda tis Lambris) : Zupa z głowonogów, przygotowywana na Wielkanoc. Je się ją zaraz po uroczystym nabożeństwie Ανάσταση, tak jak magieritsę w innych regionach kraju.
- Κολοκύθα κόκκινη στο φούρνο (Kolokitha kokini sto fourno) czyli plastry dyni pieczone w piecu z cebulą i miętą
- Κολοκυθάκια με αυγά (Kolokithakia me awgha) czyli jajka smażone z cukinią.
- Κολοκυθοκεφτέδες (Kolokithokeftedes) to rodzaj jarskich pulpetów z cukini z dodatkiem sera)
- Κουλουρία (Koulouria) to rodzaj makaronu, podawanego często z dużą ilością tartego sera. Chociaż jest to proste jedzenie, w wielu wsiach, tradycyjnie podaje się go na ślub lub podczas tradycyjnych festiwali.
- Κουνέλι στιφάδο (Kouneli stifado) gulasz z królika, duszony z cebulą oraz przyprawami.
- Λακάνη (μοσχάρι με χόνδρο) (Lakani) to najczęściej wołowina, chociaż może być i mięso kozie lub jagnięce, pieczone w piekarniku wraz z grubo łuskana pszenicą. Nazwę swoją potrawa ta zawdzięcza specjalnemu, glinianemu garnkowi z pokrywką, zwanemu lakani. Potrawa ta bardzo przypomina bardziej popularną Γιουβετσι (Juvetsi), czyli mięso zapiekane z makaronem kritharaki.
- Λαχανοντολμάδες με πλιγούρι (Lachanodolmades me pligouri) czyli małe gołąbki z liści kapusty, z nadzieniem z kaszy bulgur, podawane z sosem jajeczno-cytrynowym (αυγολέμονο)
- Μάτσι (Matsi): Tradycyjny rodyjski makaron, robiony w domach. Podaje się go z dużą ilością sera i świeżo przysmażonego masła. Może być też podawany z warzywami strączkowymi: soczewicą, ciecierzycą lub grochem.
- Όρνιθα με λουκούμι (Ornitha me loukoumi): Kurczak faszerowany ryżem z podrobami, cebulą i przyprawami, podawany z makaronem .
- Πηργούρι (Pirgouri lub Pligouri) : Kasza z gotowanej pszenicy, gotowana z liśćmi gorzkiej pomarańczy oraz liśćmi laurowymi. Używana jako dodatek do zup, do zapiekanek oraz jako pilaw.
- Πιταρούδια με ρεβίθια(Pitaroudia me rewithia) : Placki z ciecierzycy zwane pitaroudia, które są specjalnością wyspy. Te placki wykonuje się nie tylko z ciecierzycy. Mogą występować pod nazwą: pitaroudia me kremidi, czyli placki z cebulą. Co najmniej jeden rodzaj placków, z grzybami, z dodatkiem kminku, pochodzi z miejscowości Masari.
- Σαλάτα με ποικιλία λαχανικών (Salata me pikilia lachanikon): Sałatka z grillowanych warzyw z jogurtem oraz białym serem .
- Τραχανάς (Trachana): Jest to tradycyjna zupa, wykonywana na wsiach w sierpniu, ze świeżo zebranej pszenicy i koziego lub owczego mleka. Podawana z kawałkami sera.
- Τσουβράς (Tsouvras) to zupa z dodatkiem ryżu, pomidorów, cebuli i oliwy.
- Φασολάκια Μπαρμπούνια (Fasolakia barbounia) zupa z fasoli z olejem, zieloną pietruszką, cebulą i pomidorami.
- Χταποδοκεφτέδες (Chtapodokeftedes) smażone klopsiki z ośmiornicy.
- Ψάρια μαρινάτα (Psaria marinata) czyli marynowane ryby.
- Ψάρια τηγανητά με πλιγούρι (Psaria tiganita me pligouri) ryba smażona z pomidorami i bulgurem.
Grecka klasyka
Jeżeli ktoś nie ma ochoty na eksperymenty i nie lubi lokalnych smaczków, zawsze może zamówić coś bardziej „bezpiecznego”, klasycznie greckiego, jak stifado, moussaka czy kleftiko.Stifado, to rodzaj gulaszu z dużą ilością szalotki. Gotowany z królika lub częściej z wołowiny.
Moussaka to rodzaj sufletu z mielonego mięsa jagnięcego i bakłażana, cukini lub ziemniaków, zapiekanego z beszamelem.
Kleftiko, zaś to to grube kawałki jagnięciny, zapiekane w papierze z dodatkiem warzyw oraz aromatycznych przypraw.Na cokolwiek się zdecydujecie, będzie to również poznawanie miejsca pobytu, bo przecież kuchnia jest częścią pojęcia zwanego kultura.
A następnym razem, słów kilka o lokalnych słodyczach.
A wszystkich smakoszy i zainteresowanych tradycyjną kuchnią grecką zapraszam po zestaw potraw, zawartych w książce „Greckie smaki. Tradycyjne potrawy greckie„.
