Historia odnalezienia relikwii
Tradycja przypisuje odnalezienie Krzyża świętego Helenie, matce cesarza Konstantyna I Wielkiego, w 326 roku. Relikwie zostały złożone w bazylice Grobu Pańskiego w Jerozolimie w dniu 14 września 335 roku. Od tamtej pory były uroczyście czczone przez wiernych przybywających z całego świata chrześcijańskiego. Okres ten zakończyło zdobycie Jerozolimy 20 maja 614 roku przez króla perskiego. Persowie zburzyli świątynię a relikwie Krzyża zabrali z Jerozolimy. W 628 roku cesarz bizantyjski Herakliusz pokonał Persów i odzyskał święte relikwie. Cesarz sam wniósł je uroczyście do Jerozolimy. Jak mówi legenda, cesarz niosąc Krzyż ubrany był w drogocenne szaty i nie mógł udźwignąć Krzyża, aby wejść do miasta. Dopiero, kiedy za poradą biskupa Jerozolimy Zachariasza zdjął bogaty strój i idąc boso wniósł Krzyż aż do odbudowywanej po zniszczeniu Bazyliki.
Gdzie obchodzi się święto Podwyższenia Krzyża na Rodos?
Święta kościelne odbywają się poprzez liturgię, a następnie ludową zabawę, z tańcami i muzyką na żywo. Często świętowanie rozpoczyna się już 13 września wieczorem, a niekiedy już 12-tego. Jeżeli ktoś miałby ochotę zobaczyć lub uczestniczyć w tym święcie, szeroko obchodzonym na Rodos, to ma okazję odwiedzając wioski: Damatria, Fanes, Apollona, Ialyssos, Lardos, Kalythies lub Malona.