Jednym z najstarszych greckich symboli Wielkiego Postu jest Kyra Sarakosti (Kυρά Σαρακοστή). W dawnych czasach służyła za swoisty kalendarz wielkopostny, w dzisiejszych jest miłym elementem tradycji.
Symbolizowała potrzebę oczyszczenia się przez post żywieniowy, ale także poprzez zmianę naszego zachowania.
Kyra Sarakosti, wygląd i zwyczaje
Kyra Sarakosti przedstawiana była jako kobieta o siedmiu nogach, bez ust, z krzyżem na czole i rękoma złożonymi do modlitwy. Wszystkie te elementy związane były ściśle z nadchodzącym okresem. Złożone ręce symbolizowały modlitwę, krzyż na czole związek z kościołem, brak ust związany był z okresem postu, brak uszy, by nie słuchać plotek i złych słów, a liczba nóg wskazywała na ilość tygodni Wielkiego Postu, od Czystego Poniedziałku, do Wielkiej Soboty. Po usunięciu ostatniej wiedziano, że Wielki Post się zakończył.
Każdej soboty obcinano jej jedną nogę, a ostatnią obcięta w Wielką Sobotę wkładano do suszonej figi, mieszano z innymi figami i rozdawano domownikom. Kto znalazł tę figę, temu miała ona przynieść szczęście.
W niektórych regionach ostatnią nogę wkładano w orzecha, tak czyniono na Chios, albo umieszczano ją w chlebie Zmartwychwstania (Ψωμί της Ανάστασης). Wtedy to po odcięciu ostatniej nogi zawijano ją w kulkę i umieszczano w chlebie wypiekanym na Paschę. W Niedzielę Wielkanocną ojciec rodziny dzielił chleb na kromki i rozdawał rodzinie, coś na kształt noworocznej Vasilopity.
Każdej soboty obcinano jej jedną nogę, a ostatnią obcięta w Wielką Sobotę wkładano do suszonej figi, mieszano z innymi figami i rozdawano domownikom. Kto znalazł tę figę, temu miała ona przynieść szczęście.
W niektórych regionach ostatnią nogę wkładano w orzecha, tak czyniono na Chios, albo umieszczano ją w chlebie Zmartwychwstania (Ψωμί της Ανάστασης). Wtedy to po odcięciu ostatniej nogi zawijano ją w kulkę i umieszczano w chlebie wypiekanym na Paschę. W Niedzielę Wielkanocną ojciec rodziny dzielił chleb na kromki i rozdawał rodzinie, coś na kształt noworocznej Vasilopity.
Jedna Kyra Sarakosti, wiele form.
Kyra Sarakosti wykonywana była w różnych formach i różne przybierała oblicza. Często wykonywana z papieru, kolorowana, a następnie wieszana na ścianie. W takiej formie miałam ją przez kilka lat, wykonywaną przez dzieci w szkole.
Można również przygotować Kyrę Sarakosti z tkaniny i innych materiałów lub wypiec z ciasta solnego, by nie zepsuła się przez 49 dni. Oczywiście, nie jest ona jadalna, ale może być oryginalną ozdobą ściany, a także prowizorycznym kalendarzem, z którym poradzi sobie nawet dziecko. I taką właśnie Kyrę Sarakosti przygotowaliśmy w tym roku z moją najmłodszą pociechą.
Można również przygotować Kyrę Sarakosti z tkaniny i innych materiałów lub wypiec z ciasta solnego, by nie zepsuła się przez 49 dni. Oczywiście, nie jest ona jadalna, ale może być oryginalną ozdobą ściany, a także prowizorycznym kalendarzem, z którym poradzi sobie nawet dziecko. I taką właśnie Kyrę Sarakosti przygotowaliśmy w tym roku z moją najmłodszą pociechą.
Kyra Sarakosti z ciasta
Aby przygotować Kyrę Sarakosti z ciasta, będziemy potrzebowali mąki, soli, wody, ewentualnie przyprawy, takie jak goździki, cynamon, czy machlepi, do dekoracji.
Składniki:
- 3 szklanki mąki
- 1 szklanka soli
- 1 szklanka wody
Składniki ciasta umieszczamy w dużej misce i zagniatamy z nich gładkie ciasto. Rozwałkowujemy je i wycinamy kształt kobiety w spódnicy. Z pozostałego ciasta wycinamy inne elementy m.in. nogi. Z goździków robimy oczy i dekorujemy według uznania.
Piekarnik rozgrzewamy do 160 stopni i wsuwamy do niego przygotowany kształt, ułożony na papierze do pieczenia. Piec przez 20 do 30 minut, aż będzie suche.
Gotową Kyrę Sarakosti można dodatkowo pomalować, jednak my z tego zrezygnowałyśmy.
Καλή Σαρακοστή!