Starożytne Kamiros

Starożytne Kamiros było niegdyś jednym z trzech pierwszych i najważniejszych miast doryckich, które wraz z Lindos i Ialyssos zjednoczyły się, by dać początek miastu Rodos. Dzisiejsze Kamiros to stanowisko archeologiczne, pełne rozrzuconych na zboczu wzgórza pozostałości, po niegdyś ważnym mieście. Położone w odległości 32 km od Rodos, na zachodnim wybrzeżu przyciąga miłośników historii starożytnej. Odkopanie ruin miasta w 1859 roku było wielkim wydarzeniem. Zachowało się ono bowiem niemal w całości. Wprawdzie w większości są to jedynie fundamenty, ślady instalacji wodociągowej oraz fragmenty murów, kolumn i budynków.

Kamiros było znane z epickiego poety Pisandra, który żył za czasów Kleobulosa (ok. 648 p.n.e.). To on jako pierwszy opisał Heraklesa w skórze lwa. Miasto założone przez Dorów przeżyło kilka trzęsień ziemi. Po silnym trzęsieniu ziemi w 226 p.n.e. zostało odbudowane, by niemal sto lat później, po kolejnym trzęsieniu, ostatecznie zniknąć z powierzchni ziemi. Jednak w VI wieku p.n.e. miasto osiągnęło szczyt rozwoju, a jego potęga wyrażała się w produkcji oliwy i wina. Rozwinęła się produkcja ceramiki, co znalazło potwierdzenie w ogromnych ilościach tego typu znalezisk, pozyskanych w trakcie wykopalisk. Kamiros zostało zbudowane bez fortyfikacji oraz cytadeli, co świadczy o braku strategicznego znaczenia. Miasto to było bowiem największym producentem żywności w czasach antycznych. Jako pierwsze dorobiło się również swojej monety.

Miasto zostało całkowicie zniszczone, prawdopodobnie w wyniku trzęsienia ziemi w 142 r. p.n.e. Dopiero w początkach XX wieku archeolodzy zaczęli odkopywać miasto Kamiros spod wielu warstw ziemi. Wykopaliska Biliottiego (1852-1864) i Włochów (od 1928 r.) odsłoniły trzy główne dzielnice: agorę ze świątynią Apolla Pytyjskiego (III w. p.n.e.), dwa sanktuaria i dwie łaźnie publiczne; strefę mieszkaniowa z gęsto zabudowanymi domami z dziedzińcami, oddzielonymi wąskimi, bocznymi uliczkami i szeroką centralną aleją; akropol z trzema tarasami, ozdobiony niezwykle długą (204 m) stoą dorycką (z kolumnadą, krytym przejściem lub schronieniem dla gości; III w. p.n.e.) oraz dorycką świątynią Ateny (III w. p.n.e.) która powstała w miejscu poprzedniej klasycznej. Wszystkie znalezione tutaj artefakty możecie oglądać w Muzeum Archeologicznym w mieście Rodos. Najcenniejszym z nich jest sławna stela nagrobna Krito i Timaristy.

Kamiros – jak zwiedzać?

Głównym wejściem w zachodniej cześci miasta schodzimy do wykopalisk. Po wejściu na teren wykopalisk znajdziemy się na rynku (I), który od strony południowej został wzmocniony murem obronnym. W centrum tarasu znajdowała się świątynia poświęcona prawdopodobnie Apollinowi (II). W części północno-zachodniej świątyni Apollina znajduje się kolejna, mała świątynia wybudowana w stylu jońskim. Półokrągły mur na zachód od świątyni Apollina to prawdopodobnie część kaplicy z czasów wczesnochrześcijańskich.

Część wschodnia

W części wschodniej świątyni Apollina znajduje się miejsce kultu. Północną ścianę dolnego tarasu stanowił portal wybudowany w stylu doryckim ozdobiony półkolumnami. Wschodnią część dolnego tarasu zajmują trzystopniowe schody. Zachodnia część tarasu zajmuje cokół na którym składano ofiary. W południowej części tarasu znajduje się sześć doryckich półkolumn za którymi znajduje się dom z fontanną (IV). Dom stoi przy placu sądu (III). Przy agorze stoi sanktuarium poświęcone bogom i bohaterom Kamiru, gdzie znajduje się kilka ołtarzy (V). Na głównym ołtarzu widnieją inskrypcje, że tutaj składano ofiary Heliosowi. Z tylu za miejscem kultu można dopatrzeć się łaźni (VI). Widoczne są tutaj fragmenty urządzeń doprowadzających ciepłą wodę oraz powietrze.

Po obu stronach głównej ulicy (VIII), która na zboczu przyjmuje formę schodów znajdowały się domy (VII). Idąc dalej w górę w kierunku akropolu dochodzi się do wielkiej cysterny (X) na wodę z VI w. p.n.e. Głęboka na 4 metry cysterna mieściła 600 metrów sześciennych wody i zaopatrywała całe miasto. Najwspanialsza budowla miasta to 200 metrowa stoa (XI) z dwoma rzędami doryckich kolumn. Pomieszczenia z tyłu służyły prawdopodobnie pielgrzymom jako miejsca odpoczynku. Również z tyłu znajdują się ruiny świątyni Ateny Pallas (IX).

Na koniec zwiedzania warto wspiąć się na pobliskie wzgórze, na którym dumnie prezentują się ruiny świątyni bogini Ateny i skąd rozpościera się malownicza panorama na całe Kameiros.